„Często zastanawiam się, czy Karol Marks był filozofem czy uczonym. Wydaje mi się jednak, że filozofem. Gdyby był uczonym, wypróbowałby swój system wpierw na zwierzętach…”*. To cytat z kolejnej niezwykłej książki Leopolda Tyrmanda „Cywilizacja komunizmu”. Autor z kolei zapożyczył ten tekst od jednego ze studentów, który miał przyjemności zdobywać wyższe wykształcenie w czasach polskiej komuny.  Wydaje mi się ono bardzo trafne zważywszy na absurdy panujące w naszym kraju w okresie PRL-u.

„Cywilizacja komunizmu” to swoistego rodzaju poradnik, tak tak dobrze widzicie – poradnik. Tyrmand uczy jak żyć w kraju komunistycznym. Choć jak sam stwierdza, ciężko wytłumaczyć to komuś, kto nigdy w takim kraju nie mieszkał. Każdy rozdział książki to osobny felieton, w którym autor wyjaśnia ‘jak się urodzić’, ‘jak być dzieckiem’, ‘jak kupować’, ‘co to jest paszport zagraniczny’, ‘czemu służy sport’ i wiele, wiele innych wydawałoby się tak oczywistych spraw. Zgodnie ze swoim charakterem, Tyrmand czyni to w sposób cyniczny, a ironia aż bije z kolejnych stron książki. Zachowuje przy tym ogromne poczucie humoru, element wydawałoby się nieodzowny dla obywatela Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Autor celnie podsumowuje cały system, którego nigdy nie zaakceptował, a jego błyskotliwe spostrzeżenia idealnie punktują nonsensowne zasady panujące w ojczyźnie.

„Cywilizacja komunizmu” to satyryczno – polityczny tekst obnażający absurdy komuny. Mimo, że Tyrmand często przejaskrawia opisywane sytuacje, to zabieg ten ma na celu jedynie zwrócenie uwagi na często niedorzeczne pomysły rządzących. Jestem bardzo ciekawa, jak autor odnalazłby się w dzisiejszej polskiej i europejskiej rzeczywistości, bo sądzę, że jego ironiczny umysł miałby niezłe pole do popisu.

Książkę polecam wielbicielom Tyrmanda, kochającym jego sarkazm i cyniczne podejście do życia, a także osobom, które chciałyby w nietuzinkowy sposób dowiedzieć się, jak wyglądało życie przeciętnego mieszkańca PRL-u, z jakimi problemami zmagał się na co dzień i jak sobie z nimi próbował poradzić.

Tekst powstał we współpracy z Wydawnictwem MG