Błądzą wszyscy (ale nie ja) – Carol Tavris, Elliot Aronson

Nie ma ludzi nieomylnych. Każdemu zdarza się popełniać błędy, ale nie każdy potrafi się do tego przyznać. Najczęściej są to zupełnie nieszkodliwe błędy, których ukrycie nikomu nie zaszkodzi, choć to też dyskusyjna sprawa. Tragedią jest kiedy nasz błąd zaważa na czyimś życiu. Dlaczego więc, tak trudno jest nam się przyznać do pomyłki? Dlaczego nie potrafimy otwarcie powiedzieć – Tak, myliłam się i teraz zrobię wszystko, aby to naprawić.

Carol Tavris i Elliot Aronson, amerykańscy psychologowie tłumaczą zjawisko dysonansu poznawczego w publikacji „Błądzą wszyscy (ale nie ja)”. Usłyszałam o niej przez przypadek, a jest to bardzo ciekawa i zajmująca lektura, którą warto przeczytać. Dlaczego? Autorzy doskonale pokazują jakie figle płata nam nasz mózg, jak skłania nas do tworzenia rzeczywistości, która poprze nasze kłamstwo, usprawiedliwi je i sprawi, że nie będziemy czuli się winni. Poznajemy mechanizmy naszego umysłu odpowiedzialne za usprawiedliwianie się. Tavris i Aronson sięgają do różnorodnych przykładów, z którymi tak naprawdę wszyscy stykamy się na co dzień, słysząc o nich chociażby w wiadomościach. Widzimy więc policję i prokuratorów, którzy wyciągają błędne wnioski, skazując niewinnego człowieka na długoletnie więzienie. Lekarzy wierzących w konkretną teorię medyczną, nie dopuszczających możliwości, że założenia są błędne. Najprostsze historie kłótni małżeńskich, gdzie dwoje ludzi nie potrafi się porozumieć, bo każde uznaje tylko własne racje. Na tych i wielu innych przykładach psycholodzy wyjaśniają, dlaczego nasz mózg nie dopuszcza możliwości, że się mylimy. Dlaczego usiłuje złagodzić dysonans poznawczy, który nas dotyka, i który niszczy nasze poczucie wartości.  Autorzy nie tylko tłumaczą czym jest potrzeba usprawiedliwienia się przed samym sobą, ale przedstawiają również zagrożenia jakie może to spowodować, a także sposoby, by sobie z tym poradzić.

„Błądzą wszyscy (ale nie ja)” to bardzo ciekawa publikacja opisująca zjawisko, które dotyka nas wszystkich, a do którego zdecydowana większość z nas nie potrafi się przyznać. Warto przeczytać tę książkę, dowiedzieć się czegoś o sobie i być może spróbować się zmienić?